Wat is een burn-out?

Wil je meer leren over wat een burn-out inhoudt en hoe je ermee om kunt gaan? In deze blog delen we dat graag met je!

Wat is een burn-out?

Bij een burn-out voel je je volledig uitgeput. Zowel je lichaam als je geest zijn moe en overbelast. Een burn-out ontstaat vaak door langdurige stress die steeds heftiger wordt, terwijl je er niet genoeg aandacht aan hebt besteed.

Maar een burn-out is meer dan alleen vermoeidheid of stress. Het is een toestand van emotionele, fysieke en mentale uitputting, veroorzaakt door langdurige blootstelling aan hoge niveaus van stress. Symptomen kunnen zijn:

• Extreme vermoeidheid
• Emotionele leegte
• Verminderde prestaties
• Cynisme of een negatieve houding
• Slaapproblemen
• Concentratieproblemen
• Fysieke klachten zoals hoofdpijn of maagpijn

Een burn-out beïnvloedt niet alleen je werk, maar ook je persoonlijke leven. Relaties kunnen onder druk komen te staan en hobby's verliezen hun aantrekkingskracht. Uit recent onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat 17% van de werkende Nederlanders burn-outklachten ervaart.

Als je deze symptomen herkent, is het cruciaal om actie te ondernemen. Een burn-out gaat niet vanzelf over en kan ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid en welzijn als je er niets aan doet.

Hoe ontstaat een burn-out?

Burn-out ontstaat wanneer je langdurig onder druk staat zonder voldoende momenten van ontspanning. Deze druk kan voortkomen uit verschillende bronnen, zoals je werk, school of persoonlijke situaties, of een combinatie daarvan. Enkele veelvoorkomende factoren die bijdragen aan het ontstaan van een burn-out zijn:

Hoge werkdruk: Je voelt je constant gedwongen om deadlines te halen, hebt veel verantwoordelijkheden en werkt vaak lange uren.

Gebrek aan controle: Je ervaart een gevoel van machteloosheid omdat je weinig invloed hebt op je taken en de tijd die je daarvoor krijgt.

Ontbreken van steun: Een gebrek aan sociale steun, zowel op je werk als in je privéleven, kan je het gevoel geven dat je er alleen voor staat.

Geen tijd voor rust: Wanneer je steeds meer werkt zonder tijd voor ontspanning, kan dit leiden tot ernstige uitputting.

Onheldere verwachtingen: Als de verwachtingen van je omgeving, zoals op het werk of binnen je gezin, onduidelijk of onrealistisch zijn, kan dit leiden tot onzekerheid en frustratie.

Je mist bepaalde vaardigheden: Denk aan vaardigheden zoals assertiviteit, planningsvaardigheden en onderhandelingsvaardigheden, enzovoort.

Je hebt last van een angststoornis: Angst en paniek kunnen echt een grote invloed op je leven hebben. Als je dat merkt, is het een goed idee om daar aandacht aan te besteden.

Langdurige blootstelling aan stressvolle situaties kan dus uiteindelijk resulteren in overbelasting en een burn-out.

Een andere risicofactor voor het ontwikkelen van een burn-out is wanneer verschillende omstandigheden zich opstapelen. Stel je voor: op je werk is er een reorganisatie die veel stress met zich meebrengt. Thuis wordt je kind ernstig ziek en daarnaast begint stopt je auto er ook nog mee en moet je dagelijks het gezeur en geklaag aan horen van de persoon die dicht bij je staat en dan stoot je ook nog je kleine teen ''grapje''.

Deze opeenstapeling van stressfactoren kan overweldigend zijn. Of deze situatie daadwerkelijk leidt tot overbelasting, hangt ook af van de mate waarin je zelf invloed kunt uitoefenen op de situatie, of het gevoel dat je die invloed hebt.

Welke mensen lopen sneller het risico voor een burn-out?

Onzekere mensen: Veel mensen denken dat hard werken de grootste oorzaak van een burn-out is, maar dat is niet het hele verhaal. Ron de Kloet, emeritus hoogleraar aan het Leids Universitair Medisch Centrum, stelt dat onzekerheid misschien wel een grotere factor is. Mensen die twijfelen aan hun eigen kunnen zijn kwetsbaarder voor een burn-out dan degenen die zich zelfverzekerd voelen. Als je constant bang bent om fouten te maken, kan dat leiden tot langdurige stress, en uiteindelijk raak je dan opgebrand.

Mensen zonder sociale steun: Toon Taris, hoogleraar arbeidspsychologie aan de Universiteit Utrecht, wijst ook op het belang van sociale steun. Je kunt nog zo hard je best doen, maar als niemand dat waardeert, kan dat je behoorlijk onzeker maken. En dat kan weer bijdragen aan een burn-out.

Neuroten en perfectionisten: Niet iedereen is even gevoelig voor een burn-out. Stressbestendigheid en veerkracht zijn deels genetisch bepaald. Ongeveer 30% van de mensen is van nature optimistisch en daardoor minder vatbaar voor depressie en piekeren. Het is dus zo dat vooral neuroten en perfectionisten een groter risico lopen. Perfectionisten hebben vaak last van drempelvrees omdat ze alles perfect willen doen en bang zijn om fouten te maken, wat leidt tot uitstelgedrag en stress.

Niet-assertieve mensen: Mensen die moeite hebben om nee te zeggen, bijvoorbeeld als ze gevraagd worden om extra werk te doen terwijl ze dat niet kunnen, lopen ook risico. Ze kunnen zichzelf in de problemen werken en voelen zich schuldig als ze toch nee zeggen, wat hun gevoel van effectiviteit ondermijnt.

Mensen met faalangst: Faalangst kan echt een grote impact hebben op hoe je functioneert. Als je constant bang bent om iets verkeerd te doen, kost alles wat je doet veel meer energie. Ook de manier waarop je met jezelf praat, helpt niet echt. Faalangst draait vaak om wat anderen van je denken. Het kan zelfs leiden tot burn-out klachten. Het is belangrijk om hier iets aan te doen, want het is een probleem dat je relatief snel kunt oplossen.

Mensen met een hoog verantwoordelijkheidsgevoel: Een beetje verantwoordelijkheid is prima, maar als het niet jouw organisatie is en er gaat iets mis, terwijl jij je er verantwoordelijk voor voelt, dan kun je het al aanvoelen. Je raakt opgebrand.

Mensen die snel een schuldgevoel hebben: Nederlanders hebben de reputatie dat ze vaak met schuldgevoelens rondlopen. Hoe kun je het wagen, hoe is het mogelijk, ik schaam me voor je, besef je wel wat je me aandoet, ik voel me rot en dat komt door jou, het is jouw schuld dat het zo slecht gaat, enzovoort. Schuldgevoel is echt een grote boosdoener als het gaat om burn-out. 

Mensen die moeite met tijd hebben: Je denkt waarschijnlijk altijd dat je genoeg tijd hebt, maar dan schrik je ineens als je merkt dat iets binnen een paar dagen af moet zijn. Als je dit vaak meemaakt, blijf je vaak achter de feiten aan, kom je regelmatig te laat en voel je constant die druk van de klok. Timemanagement kan een handige oplossing zijn om dit te verbeteren.

Mensen met veel woede: Verlies jezelf niet in woede. Als je dat te lang vasthoudt, kost het je alleen maar energie. Extreme woede is echt de grootste oorzaak van een burn-out. Denk eraan dat diegene waar je zo boos op bent, zich alleen maar beter zou voelen als hij of zij wist dat je constant aan hen denkt. Niemand verdient zoveel aandacht. Dit betekent niet dat je je gevoelens niet mag laten zien. Er is een verschil in wat boosheid met je doet. Het gaat erom of je boosheid meedraagt of het op een veilige manier uit. Als je te lang met je boosheid rondloopt, voel je je emotioneel vlak. Maar als je je boosheid op een veilige manier uit, zoals door op een bokszak te slaan of te sporten, dan voelt die boosheid een stuk lichter aan.

Mensen met financiële problemen: Financiële problemen kunnen echt bijdragen aan een burn-out, dat is wel duidelijk. Als je geen geld hebt en met schulden zit, kan dat je helemaal onder druk zetten en ervoor zorgen dat je zelfs niet meer helder kunt nadenken.

Mensen met relatieproblemen: Relatieproblemen kunnen je echt onder druk zetten, vooral als je het gevoel hebt dat dingen niet eerlijk zijn. Hoe meer je je richt op die problemen, hoe groter de kans dat je je uitgeput voelt. Maar als je actief naar oplossingen zoekt – en als die er niet zijn, het gewoon laat rusten – dan verklein je de kans op een burn-out.

Het belang van vroege herkenning van een burn-out

Het is cruciaal om de signalen van een naderende burn-out vroeg te herkennen. Hoe eerder je ingrijpt, hoe beter de prognose. Dr. Bakker benadrukt: "Luister naar je lichaam en geest. Als je merkt dat je constant moe bent en geen plezier meer haalt uit dingen die je normaal leuk vindt, is het tijd om actie te ondernemen."

Voorkomen is beter dan genezen, en dat geldt zeker voor burn-out. Hier zijn enkele strategieën die kunnen helpen:

1. Zelfzorg: Prioriteer voldoende slaap, gezonde voeding en regelmatige beweging.
2. Grenzen stellen: Leer 'nee' zeggen en bescherm je vrije tijd.
3. Mindfulness: Oefen technieken zoals meditatie om stress te verminderen.
4. Sociale steun: Onderhoud betekenisvolle relaties met familie en vrienden.
5. Werkplekverbeteringen: Bespreek werkdruk en taakverdeling met je leidinggevende.

Als je het gevoel hebt dat je al in een burn-out zit, is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen. Een burn-out coach kan je ondersteunen tijdens je herstel. 

Heb je professionele hulp nodig bij een burn-out?

JA. Wanneer je in een burn-out zit, heb je echt hulp nodig van een gediplomeerde burn-out coach. Waarom is dit zo belangrijk?

1. Expertise: Een gediplomeerde coach heeft de kennis en vaardigheden om je effectief te begeleiden.
2. Objectieve blik: Een buitenstaander kan patronen herkennen die je zelf misschien niet ziet.
3. Gestructureerde aanpak: Een professionele coach biedt een doelgerichte methode voor herstel.
4. Veilige omgeving: Bij een coach kun je in vertrouwen je gevoelens en zorgen delen.
5. Maatwerk: Elke burn-out is uniek en vereist een persoonlijke aanpak.

Er zijn helaas veel aanbieders zonder de juiste kwalificaties op de markt. Het is daarom super belangrijk om te kiezen voor een gediplomeerde coach met een goede reputatie. Als je kiest voor een burn-out coach, gebeurt dat vaak op locatie, maar er zijn ook mogelijkheden voor online burn-out coaching. Zorg er ook hier voor dat je een gediplomeerde coach hebt, bij voorkeur met een coach die zelf ook een burn-out hebt gehad.

Het is nog belangrijk om te benadrukken dat een burn-out niet vanzelf verdwijnt. Het is eigenlijk een vorm van chronische overspannenheid, wat een korte uitleg vereist: 

Wanneer je overspannen bent, kan het vaak helpen om tijdelijk afstand te nemen van de stressfactor, zoals werkstress. Na een paar weken merk je meestal al verbetering door deze rust en afstand. Bij een burn-out is het echter anders. Zelfs als je de stressfactor wegneemt en rust neemt, zal je geen verschil merken. Je moet er echt hard aan werken. Dit betekent dat je aan je gedrag moet werken, zoals leren assertief te zijn, aandacht besteden aan je zelfbeeld en leren voor jezelf te zorgen.

Burn-out coach of praktijkondersteuner?

Vaak gebeurt het dat wanneer je naar de huisarts gaat, wat natuurlijk heel goed is, je wordt doorverwezen naar de praktijkondersteuner. Het is belangrijk om te beseffen dat deze persoon geen gediplomeerde burn-out coach is.

Waarom stuurt de huisarts je door? Dat heeft vooral te maken met het feit dat burn-out coaches geen vergoedingen krijgen van zorgverzekeraars, terwijl praktijkondersteuners dat wel doen.

Als je te maken hebt met een burn-out, heb je echter echt burn-out coaching nodig. Dit is de ondersteuning die je het beste kan helpen. Als je iets met je voet hebt, ga je ook niet naar een algemene arts, maar zoek je een specialist die alles over voeten weet.

Is een werkgever verplicht om mijn burn-out coaching te betalen?

De wetgeving is helder: de werkgever is verantwoordelijk voor de kosten die gepaard gaan met de behandeling van een beroepsziekte. In de Wet Verbetering Poortwachter staat dat werkgevers verplicht zijn om zich in te spannen voor het herstel van zieke medewerkers. Hiervoor kunnen externe hulpverleners worden ingeschakeld, waarvan de kosten vergoed kunnen worden door de verzekering van de werkgever of de zorgverzekering van de werknemer. Maar zoals al gezegd, bij burn-out is het zo dat deze kosten niet door de zorgverzekeraar worden vergoed, omdat burn-out niet meer onder de dekking valt.

In 2012 heeft de regering burn-out uit de DSM-V verwijderd, waardoor behandelingen niet langer vergoed worden door zorgverzekeraars. Sindsdien wordt burn-out beschouwd als een beroepsziekte, wat betekent dat werkgevers de kosten voor hersteltrajecten moeten dragen.

Als werkgever heb je de mogelijkheid om je medewerker door te verwijzen naar externe organisaties of professionals voor behandeling. Het is echter belangrijk om te beseffen dat medewerkers recht hebben op vrije zorgkeuze en niet verplicht zijn om deze zorg te accepteren. Door samen te zoeken naar een geschikte oplossing voor zowel de werkgever als de medewerker, kun je bijdragen aan een goed herstel en ervoor zorgen dat de medewerker zo snel mogelijk weer aan het werk kan.

In de praktijk merken we vaak dat werkgevers, P&O en HR niet volledig op de hoogte zijn van hun rechten en plichten met betrekking tot burn-out. Er wordt vaak aangenomen dat de zorgverzekering van de medewerker de kosten zal dekken.

Wat kan je zelf doen tegen een burn-out?

Je kunt zelf al een paar dingen doen om van je burn-out af te komen, ook al heb je professionele hulp nodig.

1. Zeg alle niet-essentiële verplichtingen af vraag om hulp bij de afspraken die er staan: Meer ruimte in je agenda betekent meer rust in je hoofd.
2. Laat je familie en vrienden weten wat er speelt: Zodat je eenvoudig om hulp kunt vragen en ze je beter gaan snappen.
3. Geef toe aan je vermoeidheid en neem de tijd om te rusten als dat nodig is: Door even gas terug te nemen en te ontspannen zorg je ervoor dat je energieniveau iets omhoog gaat.
4. Haast je niet; vertrek op tijd of bereid je goed voor: Als je alles op het laatste moment doet, krijg je meteen stress. Zorg ervoor dat je je van tevoren voorbereidt. Een goede voorbereiding maakt het een stuk makkelijker. 
5. Plan maximaal één activiteit per dag en kies voor de middag. Begin met een kwartier voor je dagelijkse activiteit en verleng dit geleidelijk.  Focus op leuke dingen en vermijd te veel verplichtingen: Dit is weer even de ruimte in je hoofd vinden en je energie een beetje vertragen.
6. Ga sporten en kom ik beweging: Sporten helpt je om een stof aan te maken die je gelukkiger maakt. Het is slim om hulp te vragen aan een expert, zoals een personal trainer.
7. Zorg voor een dagelijkse routine: sta elke dag op hetzelfde tijdstip op, ga op tijd naar bed en eet op vaste momenten. Structuur is echt een van de belangrijkste dingen om je burn-out te overwinnen. Begin je dag daarom meteen goed.
8. Beperk afleidingen door je telefoonmeldingen uit te schakelen en bepaalde apps te blokkeren: Je telefoon en al die dingen die erbij komen, zoals social media, zijn eigenlijk slecht voor je overbelaste brein. We kunnen het niet mooier of netter zeggen. Probeer het dus zo min mogelijk te gebruiken.
9. Kijk voor het slapen niet meer naar schermen: Je moet je hersenen de tijd geven om aan de slaap te wennen. Als je vlak voor het slapengaan te veel naar schermen kijkt, houd je je hersenen juist actief.
10. Maak elke dag een wandeling, bij voorkeur in de natuur: Beweging is echt goed voor je, vooral als je dat in de natuur doet. Denk er eens over na: de afgelopen paar honderd jaar zijn we pas echt omringd door de stad en gebouwen. Vroeger sliepen we nog in de natuur in een simpel hutje. Daarom voelen we ons vaak zo ontspannen als we door de natuur wandelen; dat zit nog steeds in ons DNA.
11. Eet gezond en vermijd suikerrijke of ongezonde vetproducten: Als je benzine in een dieselmotor giet of andersom, dan kom je waarschijnlijk niet ver met je auto. Ons lichaam werkt eigenlijk hetzelfde. Als we te veel ongezonde dingen eten en drinken of juist te weinig calorieën binnenkrijgen, dan gaat ons systeem daaronder lijden. We hebben een online afslankprogramma dat je alles leert over voeding. De naam is misschien niet helemaal passend, want niet iedereen wil afvallen, maar je leert er wel alles over voeding. Hoeveel calorieën je mag hebben en hoe je calorieën kunt tellen, enzovoort. Als je meer wilt weten, klik dan gerust op de link!
12.  Begin met mindfulness-oefeningen: Meer over mindfulness lees je hier.

Er zijn dus heel wat dingen die je zelf kunt doen. Maar vergeet niet dat je ook professionele hulp nodig hebt om echt van je burn-out af te komen.

Als je hulp zoekt, kies dan een burn-out coach die zelf ook een burn-out heeft gehad

We hebben het hier al eerder over gehad, maar laten we het nog eens herhalen. Het is echt een pluspunt als je burn-out coach niet alleen gediplomeerd is, maar ook zelf ervaring heeft met burn-out. Iemand die dit zelf heeft meegemaakt, snapt precies wat jij doormaakt. Die mix van vakkennis en persoonlijke ervaring zorgt ervoor dat je je echt gehoord voelt en de beste ondersteuning krijgt.

Bokstherapie bij burn-out

Leuk om te weten is dat bokstherapie steeds meer gebruikt wordt in burn-out coaching ''  vinden wij dan''  . Bokstherapie wordt namelijk steeds populairder als onderdeel van een burn-out traject. Het helpt je om sneller te reflecteren, waardoor je ook sneller kunt oefenen met tegenbewegingen. Maar deze innovatieve methode helpt je ook om:

• Opgekropte emoties los te laten
• Je lichaam en geest te verbinden
• Zelfvertrouwen op te bouwen
• Stress af te reageren op een gezonde manier
• Assertiever te worden
• Je grenzen te leren kennen

Door fysieke beweging te combineren met mentale oefeningen, creëer je letterlijk en figuurlijk ruimte voor nieuwe inzichten en positieve verandering.

Je kan echt weer uit een burn-out komen

Wij weten dat een burn-out kan voelen als een dieptepunt, maar we weten ook dat het een kans biedt. Het is een signaal dat je al te lang over je grenzen bent gegaan. 

Stel je eens voor:

• Je wordt 's ochtends wakker vol energie
• Je geniet weer van de kleine dingen in het leven
• Je voelt je grenzen goed aan en kunt ze duidelijk aangeven
• Je hebt een gezonde balans tussen werk en privé

Dit is geen onbereikbaar ideaal. Dit is ook haalbaar voor jou!

Waarom kiezen voor een burn-out coach in Haarlem?

Als je in de omgeving van Haarlem woont, heb je het voordeel dat Sander, een ervaren ervaringsdeskundige en gediplomeerde burn-out coach, dichtbij is.

Maar Sander begrijpt dat Nederland meer omvat dan alleen Haarlem en dat burn-out coaching vaak kostbaar is. Bovendien wil niet iedereen zijn werkgever betrekken bij de kosten. Daarom heeft hij een online burn-out coaching programma ontwikkeld dat voor iedereen toegankelijk is en dat je op elke locatie kunt volgen! Met zijn programma ontvang je 24/7 ondersteuning via een app op je smartphone.

Het erkennen dat je hulp nodig hebt, is vaak de moeilijkste maar ook de belangrijkste stap. Als je je herkent in de beschreven symptomen van een burn-out, aarzel dan niet om actie te ondernemen. 

Mocht je burn-out voortkomen uit traumatische ervaringen, dan kan EMDR Bokstherapie een waardevolle manier zijn om je trauma's te verwerken.

Conclusie: investeer in jezelf

Een burn-out is een serieuze aandoening die professionele hulp vereist. Het gaat niet vanzelf over door alleen rust te nemen. Door te kiezen voor een gediplomeerde en ervaringsdeskundige burn-out coach of een online burn-out coach programma, geef je jezelf de beste kans op volledig herstel.

Onthoud: je bent niet alleen in deze strijd. Met de juiste ondersteuning en een bewezen effectief programma, kun je je burn-out overwinnen en sterker terugkomen dan ooit. 

Bedankt voor het lezen! Als je nog vragen hebt, laat het ons gerust weten!